NEXUS: Georgia Tech's supercomputer die AI en wetenschappelijke computing zal veranderen.

Een supercomputer ontworpen voor AI

In tegenstelling tot traditionele high-performance computing (HPC) systemen die gericht zijn op algemene berekeningen, is Nexus vanaf de basis opgebouwd met AI in gedachten. Het systeem zal meer dan 400 biljard bewerkingen per seconde uitvoeren, dat is het equivalent van elke persoon op aarde die 50 miljoen berekeningen per seconde doet.

Om complexe AI-modellen en enorme datasets te ondersteunen, krijgt het systeem 330 terabyte aan geheugen en 10 petabyte aan flashopslag. Deze getallen zijn duizelingwekkend: 330 TB is genoeg om meer dan 330.000 speelfilms in HD-kwaliteit op te slaan, en 10 PB aan opslag zou neerkomen op een stapel papier van 500.000 kilometer, de afstand van de aarde naar de maan en terug.

Dergelijke capaciteit is cruciaal voor moderne AI. Het trainen van grote taalmodellen of het analyseren van genomische data vereist tientallen terabytes aan geheugen en opslag, zelfs alleen voor tussentijdse resultaten. Door AI-specifieke processors te combineren met razendsnelle netwerken, zal Nexus de tijd drastisch verkorten die nodig is om nieuwe algoritmen te testen of enorme datasets te analyseren. Dat betekent snellere iteraties en meer innovatie, in vakgebieden van klimaatmodellering en schone energie tot medicijnontwikkeling en robotica.

Toegang tot AI-infrastructuur voor iedereen

Wat mij persoonlijk het meest enthousiast maakt, is dat Nexus geen privémiddel is dat exclusief voor Georgia Tech is gereserveerd. Het systeem zal toegankelijk zijn voor onderzoekers van alle Amerikaanse instellingen, waarbij slechts zo’n 10% van de capaciteit wordt behouden voor Georgia Tech zelf. Dit sluit aan bij de doelstelling van de NSF om het speelveld gelijker te maken voor onderzoekers zonder toegang tot krachtige rekenclusters.

In mijn ogen is het democratiseren van deze middelen essentieel. AI heeft impact op bijna elk vakgebied, maar de hoge hardware-eisen zorgen ervoor dat baanbrekende innovaties vaak geconcentreerd blijven in een paar goed gefinancierde labs. Door Nexus breed toegankelijk te maken, kunnen ook kleinere onderzoeksgroepen en historisch ondergefinancierde instellingen doorbraken realiseren.

Het project weerspiegelt ook samenwerking op zijn best. Georgia Tech bouwt Nexus in samenwerking met het National Center for Supercomputing Applications (NCSA) van de University of Illinois Urbana-Champaign. Hun systemen zullen via een hogesnelheidsnetwerk met elkaar worden verbonden, waardoor een nationale onderzoeksinfrastructuur ontstaat. Ik zie dit als een blauwdruk voor toekomstige faciliteiten: middelen delen, expertise combineren en dubbele investeringen vermijden.

Tijdlijn en impact

De bouw van Nexus start dit jaar, met oplevering gepland voor voorjaar 2026. Zodra het systeem operationeel is, zal het een interface bieden die veel van de technische complexiteit wegneemt, zodat wetenschappers zich kunnen richten op hun onderzoek in plaats van op het configureren van hardware.

Het project omvat ook de oprichting van het nieuwe Center for AI in Science and Engineering (ARTISAN) van Georgia Tech, dat verantwoordelijk zal zijn voor toegang en ondersteuning van gebruikers.

Maar de impact gaat verder dan alleen hardware. Nexus positioneert Atlanta als een leidende AI-stad. De stad ziet al een stijging in investeringen in datacenters en tech-startups, en deze supercomputer versterkt de geloofwaardigheid van de regio als innovatief centrum. President Ángel Cabrera van Georgia Tech gaf aan dat Nexus de rol van het instituut in de AI-revolutie versterkt. Daar ben ik het volledig mee eens. Samen met andere initiatieven, zoals de verhuizing van biomedische laboratoria naar Science Square en AI-samenwerkingen in de supply chain, helpt Nexus om Georgia’s reputatie als technologie-hub te bevestigen.

Mijn perspectief

Wat mij betreft is de investering van 20 miljoen dollar in Nexus gerechtvaardigd op meerdere vlakken:

• Wetenschappelijke doorbraken – De mogelijkheid om experimenten uit te voeren die voorheen onmogelijk waren, kan leiden tot doorbraken in onder andere geneeskunde, materiaalkunde en klimaatonderzoek. AI-modellen voor het simuleren van kwantummaterialen of het voorspellen van eiwitvouwing vereisen enorme rekenkracht, en Nexus levert die.

• Gelijke kansen in onderzoek – Door toegang te bieden aan onderzoekers in heel de VS, wordt innovatie niet gemonopoliseerd door een paar elite-instellingen. Ook kleinere universiteiten, HBCU’s en community colleges krijgen de kans om aan de AI-top mee te doen.

• Economische ontwikkeling – Lokaal zal Nexus talent, onderzoeksfinanciering en samenwerkingen naar Atlanta trekken. Het project laat ook aan de industrie zien dat Georgia serieus inzet op geavanceerde technologie.

Toch zijn er ook aandachtspunten. Supercomputers verbruiken veel energie en vereisen koelingsinfrastructuur. Gezien de lopende discussies in Georgia over de milieubelasting van datacenters, hoop ik dat Nexus duurzaam wordt beheerd, bijvoorbeeld via hernieuwbare energie of innovatieve koeling. Een ander punt is de financiering: hoewel de NSF de bouw financiert, kunnen de operationele en onderhoudskosten op lange termijn hoog zijn. Een duurzaam financieel model zal essentieel zijn om Nexus beschikbaar te houden voor de bredere onderzoeksgemeenschap.

Al met al geloof ik dat Nexus een transformerende stap is voor Georgia Tech én voor de Amerikaanse wetenschap. Als het project doordacht wordt uitgevoerd, kan het de vooruitgang versnellen in disciplines die de komende decennia zullen bepalen, terwijl het tegelijkertijd de toegang tot krachtige AI-middelen vergroot.

Over de auteur

Snezana Zivcevska-Stalpers is een ervaren digital leader met focus op strategie, transformatie en technologie. Ze werkt voor internationale IT-bedrijven en is actief in zowel Nederland als de VS. Als voorvechter van productgericht werken helpt zij organisaties wereldwijd bij hun digitale transformatie en innovatieprogramma’s.