17 september 2025

Van groene ambitie naar tastbare actie: waarom inzicht de sleutel is

Organisaties worden steeds digitaler, maar krijgen ook te maken met steeds strengere duurzaamheidsregels. Met name AI staat onder druk vanwege het hoge resourcegebruik en de bijbehorende uitstoot van broeikasgassen. Naast de enorme hoeveelheid rekenkracht die nodig is om AI-taalmodellen te trainen en draaien, zijn er ook andere systematische factoren die een grote milieubelasting vormen.

Van groene ambitie naar tastbare actie: waarom inzicht de sleutel is image

Deze factoren hebben vooral te maken met inefficiënties: inactieve servers, korte hardwarecycli en een gebrek aan inzicht in infrastructuurverspilling. Hoewel AI zeker een impact heeft op duurzaamheidsdoelen, kan het ook gezien worden als katalysator voor een bredere herwaardering van IT-resource-efficiëntie.

De impact van IT-infrastructuur op duurzaamheid

Een van de meest over het hoofd geziene problemen op het gebied van energie-efficiëntie is te vinden in het datacenter. Inactieve of ‘zombie-servers’ zijn machines die aan blijven staan terwijl ze weinig tot geen nuttig werk verrichten. Volgens een rapport van het Lawrence Berkeley National Laboratory uit 2024 gebruiken servers, zelfs wanneer ze inactief zijn, tussen de 27% en 36% van hun maximale vermogen. Deze servers lijken misschien functioneel, maar leveren geen zinvolle rekenkracht. Dit zorgt dan ook voor een aanzienlijke energieverspilling. Het identificeren en buiten gebruik stellen van deze onderbenutte servers kan de impact van IT op het milieu flink verlagen.

Deze verspilling draagt direct bij aan de uitstoot van broeikasgassen. Deze onderbenutte servers staan ongeveer gelijk aan elke tweede server die niet geproduceerd of geïnstalleerd hoeft te worden. Toch is dit een blinde vlek voor veel organisaties. Organisaties kunnen aanzienlijke milieuwinst en kostenbesparingen behalen door het aantal servers te verminderen. Naarmate datacenters blijven groeien, kunnen organisaties dit probleem niet langer negeren.

Een andere uitdaging is de hoeveelheid CO2-uitstoot die wordt veroorzaakt door hardwareproductie en onderbenutting van bestaande hardware. Studies tonen aan dat de ingebedde emissies van de productie en afvoer van IT-hardware meer dan de helft van de totale emissies gedurende de levenscyclus van een apparaat kunnen uitmaken. Duurzaam gebruik en hergebruik van een apparaat is een cruciale factor in het verbeteren van de duurzaamheid in de sector. De inefficiëntie zit hem vooral in onnodige upgrades naar nieuwere apparatuur en onjuiste afvoermethoden. Door prioriteit te geven aan duurzaam gebruik van apparatuur, cloudmigratie en correcte recyclingprocedures kunnen organisaties hun footprint verkleinen.

Systemen die zichzelf kunnen aanpassen om verspilling te verminderen en dynamisch te reageren op veranderende eisen, zijn essentieel om de structurele inefficiënties aan te pakken die nog steeds in het technologische ecosysteem aanwezig zijn.

Inzicht in de bedrijfsvoering

Als organisaties duurzaamheid serieus nemen, moeten ze verder gaan dan ad-hocverbeteringen en systemen implementeren die realtime inzicht en controle bieden. Dit is wat observability doet.

Observability levert de data en context die organisaties nodig hebben om weloverwogen en impactvolle operationele beslissingen te nemen. Met een duidelijk inzicht in hoe de infrastructuur presenteert, kunnen teams onderbenutte resources identificeren, energieverspilling verminderen en hardwaregebruik maximaliseren. Observability kan bijvoorbeeld bepalen waar onnodig veel energie wordt verbruikt, waardoor teams de werklast dynamisch en efficiënt kunnen herverdelen. Deze inzichten ondersteunen niet alleen duurzaamheidsdoelen, maar zorgen ook voor kostenbesparende en een verbeterde operationele veerkracht.

Door realtime inzicht te bieden in prestaties, gebruik en inefficiënties, maakt observability duurzaamheidsinspanningen tastbaar. Deze doelen worden meetbaar, waardoor organisaties duidelijk kunnen handelen.

Een sectorbrede verschuiving

De inefficiënties die ten grondslag liggen aan beperkte verduurzaming van de IT-sector, vormen een sectorbreed probleem. Maar zodra deze inefficiënties inzichtelijk zijn, kunnen organisaties ook zinvolle actie ondernemen.

De milieu-impact van AI is reëel. De eerste stap moet een fundamentele mentaliteitsverandering zijn: organisaties moeten meer prioriteit geven aan optimalisatie, efficiëntie en het vermogen om dynamisch te reageren op veranderende systemen. Een verbeterde duurzaamheid is het doel en observability is het instrument waarmee organisaties dit doel kunnen bereiken. Door diepgaande, bruikbare inzichten te bieden in waar verspilling plaatsvindt, transformeert observability duurzaamheid van een abstract doel naar een concrete operationele prioriteit. Met observability wordt duurzame IT meer dan een ambitie, het wordt een meetbare, operationele realiteit.

Door: Alois Reitbauer (foto), Chief Strategist bij Dynatrace

Hitachi Vantara Kakushin Forum BW BN Hitachi Vantara Kakushin Forum BW 2
Gartner BN tm 12-11-2025 - 2

Wil jij dagelijkse updates?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!