Ondernemingsraad Asus heeft instemmingsrecht over thuiswerkbeleid

Asus had de rechtbank verzocht te oordelen dat de OR geen instemmingsrecht had op basis van artikel 27 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) betreffende de invoering van een hybride werkbeleid, waarbij maximaal twee dagen per week thuisgewerkt mag worden. Subsidiair vroeg Asus om vervangende toestemming voor het doorvoeren van dit beleid. De rechtbank heeft nu een uitspraak gedaan.

Achtergrond van het geschil 

Tijdens de coronacrisis in maart 2020 besloot Asus, in navolging van overheidsadviezen, dat al haar medewerkers volledig vanuit huis moesten werken. Deze maatregel werd meerdere malen verlengd. Eind 2021 deelde het internationale hoofdkantoor van Asus in Taiwan een richtlijn voor hybride werken, waarin een maximum van twee thuiswerkdagen per week werd gesteld.

In februari 2022 informeerde Asus de OR over plannen om personeel geleidelijk terug te laten keren naar kantoor, beginnend met één dag en later twee dagen per week. De OR reageerde hierop positief. Echter, toen Asus in april 2022 aankondigde dat personeel drie dagen per week op kantoor verwacht werd, stelde de OR dat dit instemmingsplichtig was. Het aantal dagen werd destijds niet verhoogd.

Begin 2023 vroeg Asus de OR om instemming met het voorgenomen beleid van maximaal twee thuiswerkdagen. De OR adviseerde om maximaal één of twee dagen op kantoor aan te houden. Desondanks besloot Asus in december 2023 het hybride werkbeleid met maximaal twee thuiswerkdagen in te voeren, waarop de OR het besluit vernietigde en om een formeel instemmingsverzoek vroeg.

Asus verdedigde haar standpunt door te stellen dat thuiswerkregelingen vanwege coronamaatregelen geen instemmingsrecht gaven en dat de eerdere communicatie geen bovenwettelijk instemmingsrecht inhield. De OR daarentegen betoogde dat een thuiswerkregeling valt onder arbeidsomstandigheden en daarmee instemmingsplichtig is volgens artikel 27 lid 1 WOR.

Oordeel van de kantonrechter 

De kantonrechter heeft geoordeeld dat de OR wel degelijk instemmingsrecht heeft op grond van artikel 27 lid 1 WOR. De rechtbank stelde dat een thuiswerk- of hybride werkregeling valt onder een regeling op het gebied van arbeidsomstandigheden, aangezien de arbeidsomstandigheden wezenlijk anders zijn bij thuiswerken dan bij werken op kantoor. Het feit dat de OR eerder geen gebruik heeft gemaakt van dit recht, doet hier niet aan af.

De rechtbank verwierp eveneens het argument van Asus dat sprake was van een tijdelijke regeling zonder duurzaam karakter. De kantonrechter benadrukte dat de genomen besluiten wel degelijk grote gevolgen hebben voor het personeel en dat een eventuele tijdelijkheid van de regeling niet afdoet aan het instemmingsrecht.

Ten overvloede merkte de rechter op dat, gezien de informele relatie tussen Asus en de OR, de e-mail van de HR Business Partner van Asus van februari 2023 wel degelijk kon worden gezien als het toekennen van een bovenwettelijk instemmingsrecht.

Vervangende toestemming afgewezen 

Asus had ook gevraagd om vervangende toestemming voor het doorvoeren van het hybride werkbeleid, mocht de OR instemmingsrecht hebben. De rechtbank heeft dit verzoek afgewezen. De weigering van de OR om in te stemmen werd niet als onredelijk beoordeeld. De kantonrechter woog de argumenten van Asus (volgen van beleid hoofdkantoor, zorgen over productiviteit en sociale cohesie) af tegen die van de OR (belang van de werknemers bij de huidige regeling, kostenbesparing, werk-privébalans en flexibiliteit, ondersteund door een personeelsenquête). De argumenten van Asus werden als te algemeen en summier bestempeld in vergelijking met die van de OR.

Het subsidiaire verzoek van Asus om vervangende toestemming te verlenen vanwege zwaarwegende bedrijfsorganisatorische, bedrijfseconomische of bedrijfssociale redenen werd eveneens afgewezen, omdat Asus onvoldoende concrete nadelige consequenties had aangetoond indien het beleid van het hoofdkantoor niet gevolgd zou worden.

De uitspraak bevestigt de positie van de ondernemingsraad bij de vormgeving van arbeidsomstandigheden, ook in het tijdperk van hybride werken.