Adviescollege ICT-toetsing dringt aan op verbetering ICT bij Rijksoverheid

Op basis van de bevindingen in 2024 doet het Adviescollege drie cruciale aanbevelingen voor een betere beheersing van ICT-projecten binnen de Rijksoverheid:

1. Pak legacy-vernieuwing gedegen aan: Het AcICT benadrukt dat het vervangen van verouderde ICT-systemen een grondige en structurele aanpak vereist.
2. Neem een weloverwogen beslissing om naar de cloud te gaan: Er moet zorgvuldig worden overwogen of en hoe de cloud wordt ingezet, met speciale aandacht voor de veiligheid van burger- en bedrijfsgegevens.
3. Neem alternatieven serieus, ook onder tijdsdruk: Zelfs onder hoge tijdsdruk is het essentieel om verschillende oplossingsrichtingen te onderzoeken voordat een definitieve keuze wordt gemaakt.

Staatssecretaris Eddie van Marum (foto) van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Herstel Groningen, Koninkrijksrelaties en Digitalisering, erkent de aanbevelingen van het AcICT en onderschrijft het belang ervan. Hij geeft aan dat de problematiek rondom legacy-vernieuwing rijksbreed wordt aangepakt, onder meer door de initiatie van een interdepartementale community voor Lifecyclemanagement in 2024. Hij benadrukt dat dit niet enkel een technisch vraagstuk is, maar ook vraagt om het actueel houden van kennis binnen organisaties.

Met betrekking tot cloudgebruik deelt de staatssecretaris de visie van het AcICT. Er worden reeds maatregelen genomen om privacy en strategische digitale veiligheid te waarborgen en leveranciersafhankelijkheid te voorkomen. Dit omvat onder meer heldere afspraken, de inzet van de juiste middelen en aandacht voor risico’s en exit-strategieën gedurende de gehele levenscyclus, beginnend bij inkoop. De aanbevelingen sluiten aan bij eerdere inzichten en het rapport ‘Het Rijk in de cloud’ van de Algemene Rekenkamer. Diverse verbeteracties zijn uitgezet, waaronder extra aandacht voor risicoanalyses en een herziening van het huidige cloudbeleid met nadruk op risicobeheersing, digitale autonomie en publieke waarden. De aanbevelingen van het AcICT zullen hierin worden meegenomen.

CIO-offices

ver het serieus nemen van alternatieven, ook onder tijdsdruk, stemt Van Marum eveneens in met het AcICT. Hij wijst erop dat dit aandachtspunt terugkomt in het Beleidskompas, dat oproept tot een gedegen beleidsvoorbereiding en het voorkomen van 'tunnelvisie' op één oplossing. Hoewel er al aandacht is voor dit punt, toont de aanbeveling van het AcICT aan dat waakzaamheid geboden blijft. De staatssecretaris zal dit meenemen in zijn verbetervoorstel voor de opvolging van ICT-adviezen.

Het aangekondigde verbetervoorstel voor de opvolging van ICT-adviezen, waarvoor al meerdere bijeenkomsten met CIO-offices en het AcICT hebben plaatsgevonden, zal naar verwachting na de zomer aan de Tweede Kamer worden aangeboden.

De staatssecretaris sloot af met een dankwoord aan het Adviescollege voor hun waardevolle werk. Hij benadrukte dat de toenemende complexiteit van digitalisering en ICT de onafhankelijke adviezen van het AcICT onmisbaar maakt voor het waarborgen van de uitvoerbaarheid en effectiviteit van overheids-ICT.