Nederland moet 'nu' schakelen naar AI en cyberveiligheid om stagnatie te doorbreken

Volgens Karremans is de economie de afgelopen 10 jaar bijna 100 miljard euro kleiner gebleven door stagnatie, wat overeenkomt met vijf keer de jaarlijkse uitgaven aan defensie of bijna twee keer de uitgaven aan onderwijs.

Van kwetsbaarheid naar kansen

De minister erkende dat digitalisering niet alleen kansen biedt, maar ons ook kwetsbaar maakt voor bedreigingen zoals cyberaanvallen, spionage en ongewenste buitenlandse invloeden. Om dit tegen te gaan, pleitte hij voor de Wet VIVO (Veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames), die moet voorkomen dat Nederlandse kennis in verkeerde handen valt. Daarnaast benadrukte hij de noodzaak om te investeren in de cyberweerbaarheid van bedrijven en organisaties.

Ondanks de risico's ziet Karremans in cybersecurity ook een groeimogelijkheid voor Nederland. Hij stelde dat het oplossen van veiligheidsproblemen kan leiden tot innovatieve oplossingen die Nederlandse bedrijven kunnen exporteren, vergelijkbaar met de Nederlandse positie in de digitale Europese infrastructuur.

Gerichte investeringen en samenwerking

Het kabinet heeft de eerste Productiviteitsagenda gepresenteerd, waarin digitalisering en innovatie bovenaan staan. Dit omvat onder meer:

• Subsidies voor het mkb: Ruim 3,5 miljoen euro is beschikbaar gesteld voor samenwerkingsprojecten op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI). Dit helpt mkb-bedrijven om nieuwe technologieën toe te passen en zo sneller te verduurzamen.
• AI-supercomputer: Er wordt gewerkt aan de realisatie van een AI-supercomputer in Groningen, in de volksmond de "AI-fabriek" genoemd. Hiervoor stelt de overheid 130 miljoen euro beschikbaar. Het moet een plek worden waar start-ups, mkb's, wetenschappers en overheden geavanceerde AI-modellen kunnen testen en ontwikkelen.
• Samenwerking: De minister gaf voorbeelden van succesvolle samenwerkingsprojecten, zoals een AI-gedreven platform voor automatische energiescans en een project dat AI gebruikt om zeekabels te beveiligen, wat essentieel is voor de nationale veiligheid en communicatie.

'Puur noodzaak'

Karremans sloot zijn toespraak af met een sterke oproep tot actie. Hij vergeleek investeren in technologie, zoals AI, met een brandblusser: het lijkt een kostenpost, totdat je het nodig hebt en de kosten van nalatigheid vele malen hoger blijken. Hij noemde investeringen in technologie "pure noodzaak" om de digitale onafhankelijkheid en concurrentiekracht van Nederland te behouden.

Zijn boodschap aan de aanwezigen was duidelijk: alleen door de krachten te bundelen—kennis, kunde en capaciteit—kunnen we de kansen die digitalisering biedt waarmaken en de volgende stap zetten naar een sterke, digitale sector.