Wouter Hoeffnagel - 26 november 2025

'Arbeidsmarkt- en socialezekerheidsstelsel vormen belemmering voor startups en scaleups'

Startups en scaleups in Nederland ondervinden structurele belemmeringen door het huidige arbeidsmarkt- en socialezekerheidsstelsel. Deze snelgroeiende bedrijven, actief in sectoren zoals kunstmatige intelligentie, halfgeleiders, medische technologie en energie, opereren vaak internationaal en hebben behoefte aan flexibiliteit. Het huidige stelsel, dat is afgestemd op traditionele, stabiele arbeidsverhoudingen, sluit volgens hen onvoldoende aan bij hun dynamische werkwijze.

'Arbeidsmarkt- en socialezekerheidsstelsel vormen belemmering voor startups en scaleups' image

Dat blijkt uit onderzoek van Techleap, uitgevoerd door Panteia. Uit een enquête en interviews met ondernemers komt naar voren dat zij de betrouwbaarheid en stabiliteit van het Nederlandse systeem waarderen. Zo’n 35 procent heeft een overwegend positieve indruk, met name door voorzieningen als de kennismigrantenregeling, het zoekjaar voor buitenlandse afgestudeerden en de expatregeling. Ook instrumenten zoals de WBSO (Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk) en WKR (Werkkostenregeling) dragen bij aan innovatie en goed werkgeverschap.

Toch ervaren ondernemers belemmeringen die hun groei en investeringsbeslissingen remmen. Met name de langdurige loondoorbetalingsplicht bij ziekte, inflexibele ontslagregels en hoge administratieve lasten worden genoemd. Daarnaast spelen de rigiditeit van cao’s en pensioenregelingen een rol. Ondernemers benadrukken dat zij niet streven naar minder werknemersbescherming, maar wel naar meer duidelijkheid, eenvoud en een betere balans in risicoverdeling.

Verschillende beleidsopties

Het onderzoek doet verschillende beleidsopties aan om het stelsel beter te laten aansluiten bij startups en scaleups:

  • Verkorting van de loondoorbetalingsplicht bij ziekte, gevolgd door een publieke verzekering die de inkomensbescherming overneemt. Dit vermindert de financiële risico’s voor werkgevers en behoudt de zekerheid voor werknemers.
  • Vereenvoudiging van contract- en ontslagprocedures, bijvoorbeeld door snellere ontslagroutes en modernisering van het concurrentiebeding. Dit zou de drempel voor vaste aanstellingen verlagen.
  • Meer ruimte voor maatwerk in cao’s en pensioenen, zodat innovatieve beloningsstructuren mogelijk worden, zonder afbreuk te doen aan fundamentele werknemersbescherming.

Volgens het onderzoek zijn deze aanpassingen noodzakelijk om de groeikansen van startups en scaleups te benutten. Een modernere arbeidsmarkt kan deze bedrijven helpen sneller op te schalen en zich te richten op innovatie, wat uiteindelijk bijdraagt aan werkgelegenheid en de concurrentiepositie van Nederland.

'Arbeidscontracten op evenwichtige manier moderniseren'

“Laat dit rapport het startschot zijn voor het gesprek over keuzes die onze toekomst bepalen. Het Nederlandse arbeidsmarkt- en sociale zekerheidsstelsel is gericht op gevestigde bedrijven, maar is niet ontworpen voor de unieke dynamiek van startups en scaleups, die essentieel zijn voor de concurrentiepositie van Nederland,” zegt Marije Dijksma, Public & Government Affairs Manager bij Techleap. “Het rapport is niet bedoeld om de waardevolle bescherming voor werknemers te veranderen, maar om de modernisering van arbeidscontracten op een evenwichtige manier aan te pakken, zodat onze startups en scaleups concurrerend blijven ten opzichte van andere ecosystemen in de EU en daarbuiten. Dit rapport is daarom een uitnodiging van Techleap en de startups en scaleups in Nederland, aan de overheid en sociale partners om samen aan de slag te gaan met deze mogelijke voorgestelde beleidsopties.”

“We zijn trots te kunnen opschalen in Nederland, maar de obstakels die we tegenkomen maken deze opgave erg uitdagend. Bij Settly helpen we startups en scaleups met het aantrekken, verhuizen en onboarding van hoogopgeleid internationaal talent, dus het starten van deze dialoog over de juiste arbeidsvoorwaarden is voor ons en ons toegewijde team erg waardevol,” zegt Marieke van Iperen, Co-Founder en CEO bij Settly. “De reis van een startup of scaleup gaat met een hoge vaart. Om te kunnen groeien en een gevestigd bedrijf te worden, is het belangrijk dat deze beginnende bedrijven flexibel en aanpasbaar blijven om te voldoen aan de toenemende vraag en een constant veranderend economisch en technologisch landschap.”

Semperis BW + BN Arctic Wolf Cloud Expo BW + BN
Semperis BW + BN

Wil jij dagelijkse updates?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!