'Hybride model cruciaal voor optimale dataopslag en security'

De discussie of het wenselijk is dat Nederlandse data in een Amerikaanse cloud staat, wordt steeds vaker gevoerd. In de VS hebben autoriteiten op basis van wetgeving toegang tot data, wat in Europa gevoelig ligt. In veel organisaties ontstond het idee dat de cloud alle problemen zou oplossen. Mark Jongen: “Dat beeld werd soms gevoed door beslissers aan de top, zoals CEO’s of directeuren, die denken dat een cloudstrategie zaligmakend is. Daarbij werd gedacht dat cloud standaard zorgt voor minder IT-overhead en een hogere efficiency. Hoewel de cloud zeker voordelen biedt, zoals flexibiliteit en automatisering, zijn de nadelen de laatste jaren duidelijker geworden.”

Een van de belangrijkste nadelen is het gebrek aan inzicht in waar data zich bevindt. “Kosten blijken een black box te zijn: klanten weten wat ze betalen om data naar de cloud te brengen, maar niet wat het kost om diezelfde data terug te halen. Die egresskosten kunnen fors oplopen. Bij de cloud zorgen de kleine lettertjes ervoor dat klanten voor verrassingen komen te staan als ze data willen verplaatsen.”

Hybride aanpak

Tegelijkertijd willen klanten wel profiteren van de voordelen die cloud biedt. “Ze willen de controle behouden over hun eigen data en infrastructuur. AI speelt hierin een steeds grotere rol. Hoewel sommige klanten AI als hype ervaren, is het voor velen een belangrijk onderwerp. We gaan we gaan als maatschappij steeds meer werken met AI, waardoor er steeds meer workloads zullen gaan draaien en de behoefte op meer rekenkracht groter wordt. En juist daarvoor kan een On-prem AI-workload een oplossing bieden.”

ARP gaat dan met klanten in gesprek om te bepalen welke toepassingen het best in de cloud draaien en welke beter lokaal. “Hun antwoord is vaak een hybride model, afgestemd op de specifieke behoeften van de klant. Dat kan een 80/20-verdeling zijn, maar ook 50/50 of een andere verhouding. We doen altijd eerst een nulmeting met behulp van tools om een blauwdruk van de IT-omgeving te verkrijgen. Op basis van deze gegevens bespreken we met de klant waar optimalisaties mogelijk zijn en welke onderdelen beter lokaal of in de cloud kunnen draaien.”

Feiten

Deze analyse is noodzakelijk, stelt Jongen, omdat aannames riskant zijn. “In een datacenter draait alles om performance en betrouwbaarheid. Slechte beslissingen kunnen leiden tot niet-productieve medewerkers, trage systemen of verkeerd geleverde data. Bovendien speelt licentiebeleid een steeds grotere rol in de keuzes van klanten.” Een voorbeeld is Broadcom, dat het licentiemodel veranderde zodat klanten per core worden afgerekend. “Hierdoor moeten organisaties veel preciezer bepalen wat ze nodig hebben, om overbetaling te voorkomen.” Maar ook dergelijke veranderingen zijn niet altijd permanent, wat het belang van indekken tegen die fluctuaties nog groter maakt.

Een andere uitdaging die hij signaleert, is vendor lock-in. “Veel klanten zijn sterk afhankelijk van grote leveranciers als Microsoft of VMware. Wat vandaag werkt, kan morgen veranderen, en daar zit vaak het risico. Vooral publieke instellingen zoals gemeenten ervaren dit als belemmerend, omdat zij met vaste begrotingen werken. Als kosten onverwachts verdubbelen, kunnen zij niet zomaar extra middelen vrijmaken. Hierdoor ontstaat de behoefte aan oplossingen die meer voorspelbaarheid en controle bieden.”

Transparantie

Wetgeving en regelgeving dragen ook bij aan deze bewustwording. “Organisaties moeten aantonen dat zij verantwoord omgaan met data. Een CISO of toezichthouder kan eisen dat een organisatie inzicht geeft in waar data zich bevindt, hoe het beveiligd is en welke maatregelen er genomen zijn. Dat vergroot de noodzaak om bewuste keuzes te maken over de locatie en vorm van dataopslag.”

ARP adviseert vaak een hybride oplossing die het beste van twee werelden combineert: de flexibiliteit van cloud en de controle van on-premise. Daarbij is het belangrijk om de cloud niet als het enige antwoord te zien, maar als een onderdeel van een bredere strategie. Jongen noemt voorbeelden van klanten die cloud-beleving willen, maar ook behoefte hebben aan lokale opslag. Oplossingen zijn er, stelt hij, en vaak zelfs in één en hetzelfde platform.

AI en innovatie

AI speelt ook in dit adviestraject een steeds grotere rol. “Bedrijven moeten zich afvragen wat AI voor hen kan betekenen en welke businesscases er zijn. AI is net als cloud een containerbegrip. Het kan variëren van simpele toepassingen zoals het samenvatten van meetings met Copilot, tot complexe machine learning-projecten in de gezondheidszorg.”

Om AI succesvol in te zetten, moet er voldoende data beschikbaar zijn en moet de IT-omgeving geschikt zijn om deze toepassingen te draaien. Vaak is on-premise daarbij noodzakelijk, zeker als het gaat om gevoelige data of rekenintensieve processen. ARP ondersteunt klanten bij het bepalen van de juiste infrastructuur, afhankelijk van het type AI-toepassing en de gewenste uitkomst.

Concreet advies

In gesprekken met klanten werkt ARP altijd vanuit feiten. Na de nulmeting volgt een uitgebreide bespreking van de resultaten, waarop een advies wordt gebaseerd. De grootste valkuil in dit proces is volgens Jongen werken vanuit aannames. “Een verkeerde inschatting kan leiden tot overcapaciteit, onderpresterende systemen of onnodige kosten. Klanten moeten zich ook bewust zijn van veranderende licentiemodellen en contractvoorwaarden. Flexibele modellen, zoals pay-per-use, kunnen voordelen bieden, maar vereisen ook andere gesprekken, bijvoorbeeld met de CFO. In plaats van investeren in een systeem voor vijf jaar, betalen bedrijven dan alleen voor wat ze daadwerkelijk gebruiken.”

Klanten die kiezen voor een hybride model profiteren van meerdere voordelen: betere grip op data, voorspelbare kosten en behoud van controle. Cloud zorgt voor schaalbaarheid en snelheid, terwijl on-premise opslag zorgt voor transparantie en directe toegang. AI wordt daarbij niet vergeten: de infrastructuur moet futureproof zijn om ook die toepassingen goed te ondersteunen.

Volgens Jongen zijn organisaties de laatste jaren ontvankelijker geworden voor deze boodschap. Het initiële cloud-optimisme is getemperd door praktijkervaringen. “Veel beslissers begrijpen inmiddels dat flexibiliteit ook zijn prijs heeft, en dat controle minstens zo belangrijk is als schaalbaarheid. De gesprekken die wij voeren sluiten daarom aan op die behoefte aan balans: een IT-infrastructuur die meebeweegt met de business, maar ook robuust, transparant en toekomstgericht is.”