SVB: verbeter gegevensdeling binnen de sociale zekerheidsketen

Dat was de oproep van de Sociale Verzekeringsbank (SVB)  tijdens de presentatie van haar derde knelpuntenbrief in Den Haag. De brief werd overhandigd door Simon Sibma, voorzitter van de Raad van Bestuur van de SVB, aan Senna Maatoug, lid van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

In haar derde knelpuntenbrief, getiteld ‘Vereenvoudiging voor de burger en uitvoering’, benoemt de SVB drie knelpunten in wet- en regelgeving waar burgers dagelijks tegenaan lopen. Het gaat hier om knelpunten die de SVB niet in haar eentje kan oplossen en waar een herziening en vereenvoudiging van wetgeving voor nodig is. De brief is dan ook bedoeld voor politici en beleidsmakers.

Proactieve dienstverlening

Een van de knelpunten die de SVB benoemt, betreft gegevensdeling. De overheid beschikt voor de uitvoering van haar taken over de gegevens van burgers. Overheidsorganisaties mogen de gegevens alleen onderling delen als daar een wettelijke grondslag voor is, binnen de grenzen van de privacyregels. Dat beschermt burgers tegen ongewenst gebruik van die gegevens. Voor burgers is echter ook van groot belang dat hun gegevens, die al bij de overheid bekend zijn, gemakkelijker gedeeld kunnen worden met andere publieke dienstverleners. Dit maakt het mogelijk om proactieve dienstverlening te bieden en desgewenst automatisch toe te kennen waar burgers recht op hebben. Hierdoor hoeven burgers bijvoorbeeld minder gegevens zelf aan te leveren en kan het niet-gebruik van regelingen en ongewenste terugvorderingen worden voorkomen.

Wettelijke grondslag essentieel

Ondanks de mogelijkheden die het biedt, is het proactief delen van gegevens nog lang niet altijd mogelijk omdat daarvoor vaak een wettelijke grondslag ontbreekt. De huidige grondslagen zijn namelijk beperkt tot enkel de uitvoering van regelingen.

Daarom pleit de SVB voor een bredere taakopdracht waarin wordt aangegeven dat de organisatie, om het gebruik van inkomensregelingen te bevorderen, mogelijke rechthebbenden proactief en gericht mag benaderen. Een dergelijke brede taakstelling maakt het mogelijk om wettelijke grondslagen te realiseren voor het delen van gegevens. Daarnaast roept de SVB beleidsmakers ook op om te komen tot een eenduidig begrippenkader, zoals het inkomens- of partnerbegrip, om te zorgen dat gegevens vanuit verschillende overheidsorganisaties dezelfde waarde hebben en transparant zijn voor burgers en overheid.

Het gezicht van de overheid

Simon Sibma: ‘Als publieke dienstverlener is de SVB een belangrijk gezicht van de overheid. Bij ons vindt de cruciale ontmoeting tussen burger en overheid plaats. We zien meteen hoe wet- en regelgeving in de praktijk uitpakt en welke problemen burgers ervaren bij het gebruik van onze regelingen. We proberen waar mogelijk deze knelpunten via onze dienstverlening op te lossen. Maar soms is dit alleen mogelijk door bestaande wet- en regelgeving aan te passen en vooral te vereenvoudigen. En hiervoor hebben we de hulp van de wetgever en beleidsmakers nodig. Met onze knelpuntenbrief willen we op basis van onze ervaring en deskundigheid bijdragen aan de toekomstbestendigheid van de publieke dienstverlening en de sociale zekerheid.’

Lees meer over de knelpuntenbrief