Martijn Kregting - 13 september 2023

Zoekmachinepraktijken Google voor de Amerikaanse rechter

Deze week is in de VS een langverwacht antikartelrechtzaak begonnen naar mobiele zoekmachinepraktijken van Google. Onder meer zoekmachine DuckDuckGo heeft Google hiervoor aangeklaagd. De klacht is bekend: Google zou geprobeerd hebben de markt voor online zoeken te domineren in wat door sommige partijen wordt omschreven als 'de strijd om de ziel van internet'.

Zoekmachinepraktijken Google voor de Amerikaanse rechter image

Volgens de Amerikaanse federale overheid, DuckDuckGo en andere zoekmachine-aanbieders maakte Google het met illegale tactieken moeilijk voor mensen om rivalen van Google Search te vinden op hun mobiele telefoon. Het Amerikaanse ministerie van Justitie zal naar verwachting gedetailleerd beschrijven hoe Google jaarlijks miljarden dollars betaalde aan apparaatfabrikanten als Apple, mobiele operators als AT&T en browsermakers als Mozilla om de zoekmachine van Google het meest gebruikt te houden.

Mager marktaandeel rivalen

DuckDuckGo heeft bijvoorbeeld geklaagd dat het verwijderen van Google als de standaardzoekmachine op een apparaat en het vervangen ervan door DuckDuckGo te veel stappen vergt, waardoor het marktaandeel van de zoekmachine op een magere 2,3 procent bleef steken. DuckDuckGo, Microsoft en Yahoo behoren tot een lange lijst van Google-concurrenten die het onderzoek nauwlettend in de gaten zullen houden. "Google maakt het onnodig moeilijk om DuckDuckGo standaard te gebruiken. We zijn blij dat deze kwestie eindelijk zijn 'day in court' krijgt", zegt DuckDuckGo-woordvoerder Kamyl Bazbaz.

Google heeft elk wangedrag ontkend en stelt bereid te zijn zichzelf krachtig te verdedigen. De dochter van Alphabet is onder meer in Europa al meermaals veroordeeld tot megaboetes wegens vergelijkbare praktijken, onder meer op de markt voor advertenties. Ook zijn er nog zaken in voorbereiding.

Verweer tegen beschuldigingen

De juridische strijd heeft volgens Reuters enorme gevolgen voor Big Tech, dat ervan wordt beschuldigd kleine concurrenten op te kopen of te wurgen, maar zichzelf heeft beschermd tegen vele beschuldigingen van het overtreden van de antitrustwetgeving. Bijvoorbeeld omdat de diensten die de bedrijven aan gebruikers leveren gratis zijn, zoals in het geval van Google en Facebook, of goedkoop, zoals in het geval van Amazon.com.

“Het is moeilijk om het belang van dit onderzoek te overschatten, vooral voor monopolisten en bedrijven met een aanzienlijk marktaandeel”, vertelde antitrustadvocaat Luke Hasskamp aan Reuters. “Dit zal een grote zaak zijn, vooral voor de grote technologiebedrijven van de wereld - Google, Apple, Twitter en anderen- , die in bijna ons hele leven een buitensporige rol zijn gaan spelen.”

Eerdere antitrustprocessen van vergelijkbaar belang omvatten Microsoft, ingediend in 1998, en AT&T, ingediend in 1974. Het uiteenvallen van AT&T in 1982 zou de weg hebben vrijgemaakt voor de moderne mobiele-telefoonindustrie, terwijl de strijd met Microsoft ruimte heeft gecreëerd voor Google en anderen op internet.

Wetgeving niet vergaand genoeg

Het Amerikaanse parlement (senaat en Huis van Afgevaardigden) probeerde vorig jaar Big Tech in toom te houden met wetsvoorstellen om de marktmacht van de bedrijven te controleren. Onder meer wetgeving om te voorkomen dat deze concerns de voorkeur zouden geven aan hun eigen producten. De meest vergaande voorstellen werden echter niet aangenomen, zoals dit wel in de EU gebeurde met de DMA en de DSA. De rivalen van Big Tech vestigen nu hun hoop op rechter Amit Mehta, die door voormalig president Barack Obama was genomineerd voor de Amerikaanse districtsrechtbank voor het District of Columbia.

De rechtszaak die nu voor de rechter komt, is aangespannen door het ministerie van Justitie van voormalig president Donald Trump. In een zeldzame blijk van overeenstemming tussen Republikeinen en Democraten heeft het ministerie van Justitie van president Joe Biden de rechtszaak voortgezet en in januari een tweede rechtszaak aangespannen tegen Google, gericht op advertentietechnologie.

Rechter Mehta zal in dit eerste proces beslissen of Google de antitrustwetgeving heeft overtreden, en zo ja, wat er moet gebeuren. De regering heeft de rechter gevraagd om Google te gelasten alle illegale activiteiten te stoppen, maar drong ook aan op ‘structurele hulp indien nodig’, waardoor de mogelijkheid werd vergroot dat de technologiegigant zou worden opgebroken.

Wil jij dagelijkse updates?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!