Kabinet erkent afhankelijkheid van niet-Europese cloudoplossingen

Dit meldt minister Beljaarts van Economie en Digitalisering in een reactie op een motie van Volt-Kamerlid Koekkoek, over in EU-verband pleiten voor versnelde investeringen in Europese cloudalternatieven en digitale infrastructuur en het in kaart brengen welke aanvullende nationale middelen beschikbaar kunnen worden gesteld voor het stimuleren van Europese cloudoplossingen.

'Cloud is onmisbaar geworden'

"Cloud is in korte tijd onmisbaar geworden in onze digitale economie en samenleving. Gebruik ervan biedt organisaties grote voordelen op het vlak van gebruiksgemak en efficiëntie. Brede adoptie van cloud kent dus economische en maatschappelijke baten", schrijft Beljaarts. "Tegelijkertijd onderschrijft het kabinet de door mevrouw Koekkoek benoemde problematiek dat deze brede adoptie ook leidt tot een grote mate van afhankelijkheid van enkele grote niet-Europese cloudaanbieders, zogeheten hyperscalers. Deze afhankelijkheid brengt risico’s met zich mee voor onze concurrentiepositie, digitale open strategische autonomie en weerbaarheid van onze digitale economie."

De minister wijst ook op een quickscan die KPMG vorig jaar uitvoerde. Hieruit bleek dat kwalitatief hoogwaardige Europese clouddiensten beschikbaar zijn, maar aanbieders van deze diensten minder een geïntegreerd dienstenpakket aanbieden. "KPMG stelt dat Europese aanbieders door de wijze van dienstverlening niet in dezelfde mate in staat zijn hun gebruikers te ontzorgen in vergelijking met de hyperscalers. Investeringen, allereerst vanuit de private sector, kunnen daarom bijdragen aan het stimuleren van innovatie om het Europese clouddienstenaanbod te verbreden en verdiepen en om federatieve ecosystemen te ontwikkelen waarin Europese cloudaanbieders hun diensten geïntegreerd kunnen aanbieden."

Diverse trajecten om Europese clouddienstverlening te stimuleren

Ook wijst minister Beljaarts op diverse trajecten om Europese clouddienstverlening te stimuleren. Denk daarbij het Important Project of Common European Interest on Cloud Infrastructure and Services (IPCEI CIS), waarin Europese lidstaten en bedrijven gezamenlijk €4 miljard investeren in het creëren van Europese alternatieven. Denk echter ook aan het private Gaia-X-initiatief, waarin bedrijven en organisaties de krachten bundelen voor het ontwikkelen van een verbeterde marktomgeving te ontwikkelen voor cloud en data.

Vanuit Nederland is echter geen budget beschikbaar voor het stimuleren van Nederlandse of Europese clouddienstverlening. "Nieuwe IPCEI projecten op het gebied van cloud-edge infrastructuur vormen op dit moment de voornaamste mogelijkheid voor aanvullende nationale middelen om te investeren in Europese cloudalternatieven. Door budgettaire krapte is het in de besluitvorming rondom de voorjaarsnota echter niet mogelijk gebleken om voor dergelijke investeringsalternatieven financiering te vinden. Zonder een investering vanuit de Nederlandse overheid is deelname van Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen aan dergelijke grote investeringsprogramma’s niet mogelijk", meldt Beljaarts.

"Dit betekent dat waar tien andere lidstaten onder leiding van Duitsland wel deelnemen en de ontwikkeling van Europese alternatieven door nationale bedrijven en kennisinstellingen kunnen stimuleren binnen deze programma’s, Nederland dat niet zal doen. Hoewel er bij dergelijke investeringstrajecten door de Europese Commissie wordt gewaakt voor marktverstoring is het wel zo dat Nederlandse spelers nu dus niet in aanmerking komen ten opzichte van andere Europese aanbieders van clouddiensten die wel fondsen ontvangen in het kader van de nieuwe IPCEI’s."