Google krijgt monsterboete van 2,95 miljard euro van Europese Commissie

De forse boete is de zoveelste in een reeks antitrustonderzoeken naar Google in Europa. Eerder kreeg het bedrijf al boetes voor misbruik van zijn Android-besturingssysteem en voor het bevoordelen van zijn eigen zoekmachine.

Hoe verstoorde Google de markt volgens de Europese Commmissie?

De online advertentiemarkt is een complex ecosysteem met drie belangrijke spelers:

• Adverteerders: Bedrijven die online reclame willen maken.
• Uitgevers: Website-eigenaren of app-ontwikkelaars die advertentieruimte aanbieden.
• Adtech-diensten: Digitale tools die de twee partijen met elkaar verbinden.

Google is uniek omdat het op al deze fronten actief is en eigenaar is van meerdere cruciale diensten in de keten. De Commissie stelde vast dat Google misbruik maakte van de dominantie van twee van zijn diensten: de ad-server 'DoubleClick For Publishers' (DFP) en de adverteerderssoftware 'Google Ads' en 'DV360'.

Tussen ten minste 2014 en heden heeft Google volgens de Commissie de concurrentie op de volgende manieren geschaad:

1. Beoordelen van de beste biedingen: De ad-server van Google, DFP, gaf zijn eigen advertentiebeurs 'AdX' vooraf informatie over de waarde van het beste bod van concurrenten. Hierdoor wist AdX welk bedrag het moest overbieden om de veiling te winnen.
2. Voorkeursbehandeling: De advertentietools van Google (Google Ads en DV360) plaatsten biedingen op een manier die concurrerende advertentiebeurzen ontweek. Ze plaatsten hun biedingen voornamelijk op Google's eigen AdX, wat AdX de meest aantrekkelijke beurs maakte voor adverteerders.

Deze praktijken hadden als doel om de marktpositie van AdX te versterken en de concurrentie uit te schakelen. Dit stelde Google in staat om hoge tarieven te vragen voor zijn diensten, zo concludeerde de Commissie.

Verplichte maatregelen en de kans op verkoop

De Commissie heeft Google bevolen om per direct een einde te maken aan de bevoordeling van zijn eigen diensten. Daarnaast moet Google binnen 60 dagen een voorstel indienen om de "inherente belangenconflicten" in de adtech-toeleveringsketen te beëindigen.

Hoewel de Commissie Google de kans geeft om zelf met oplossingen te komen, heeft ze al een voorlopige mening geuit: alleen de afstoting van een deel van zijn adtech-diensten zou de problemen volledig kunnen oplossen. Dit zou een ingrijpende stap zijn die Google's bedrijfsmodel fundamenteel zou veranderen.

Achtergrond en de invloed op andere zaken

De boete, die is berekend op basis van de omvang en de zwaarte van de overtredingen, is de derde van de Europese Commissie aan het adres van Google. De Commissie opende het formele onderzoek in juni 2021 en stuurde in juni 2023 een 'Statement of Objections' naar Google, waarop het bedrijf in december reageerde.

Deze uitspraak is niet alleen belangrijk voor Europa. De conclusie van de Commissie dat Google zijn macht heeft misbruikt, is volgens de toezichthouder ook relevant voor een vergelijkbare zaak die in de Verenigde Staten loopt. Een proefproces over de remedie in die zaak start op 22 september 2025.

Eventuele bedrijven of personen die schade hebben geleden door de concurrentieverstorende praktijken van Google, kunnen nu ook in de Europese lidstaten schadevergoeding eisen. De uitspraak van de Commissie dient hierbij als bindend bewijs dat de illegale praktijken hebben plaatsgevonden.

Donald Trump hekelt Europese boete aan Google en dreigt met sancties

In een reactie op de recente boete van 2,95 miljard euro van de Europese Commissie aan Google, heeft president Donald Trump via zijn sociale mediaplatform Truth fel uitgehaald naar Europa. Trump, die zichzelf in zijn post als 'President of the United States of America' omschreef, noemde de boete "erg oneerlijk" en een "discriminatoire actie" tegen Amerikaanse bedrijven. Volgens Trump is de boete een aanval op de "briljante en ongekende Amerikaanse vindingrijkheid" en zal het de Amerikaanse economie en banen schaden.

"Het geld moet terug"

Trump verwees in zijn bericht ook naar eerdere conflicten met de Europese Unie over belastingen en boetes. Hij haalde de zaak van Apple aan, dat van de EU een naheffing van 13 miljard euro aan Ierland moest betalen. In de ogen van Trump had deze boete nooit opgelegd mogen worden en zou Apple "hun geld terug moeten krijgen". Hij betoogde dat de Europese acties onacceptabel zijn voor de Amerikaanse belastingbetaler.

Dreigement met 'Section 301'

De voormalige president ging verder door te dreigen met een 'Section 301'-procedure. Dit is een Amerikaanse handelswet die de president de bevoegdheid geeft om sancties op te leggen aan landen die Amerikaanse handelspraktijken als oneerlijk beschouwen. Trump verklaarde dat hij genoodzaakt zou zijn een dergelijke procedure te starten om de "oneerlijke boetes" aan Amerikaanse bedrijven teniet te doen.

De post van Trump, die veel reacties opriep, onderstreept de politieke spanning rondom de regulering van techgiganten. Terwijl de Europese Unie de macht van grote techbedrijven wil beteugelen met strengere antitrustregels, zien Amerikaanse beleidsmakers dit soms als een aanval op hun nationale economie.