Nederlandse organisaties verhogen AI-investeringen

Dit blijkt uit onderzoek van Red Hat uitgevoerd door Censuswide onder 100 Nederlandse IT-managers, -directeuren en AI-engineers bij bedrijven met meer dan 500 werknemers. Het onderzoek maakt deel uit van een groter Europees onderzoek onder 909 respondenten. Open source-software speelt een centrale rol in de IT-plannen van Nederlandse organisaties. Met name voor AI-strategieën (97%), soevereiniteit en security (beide 99%) en hybride en multi-cloudtransformatie (98%) wordt enterprise open source als essentieel beschouwd.

Soevereine AI en talenttekort als grootste uitdagingen

De hoogste prioriteit voor AI-strategieën in de komende 18 maanden is soevereine AI (86%) – systemen die volledig transparant en onder eigen controle blijven. Transparantie en openheid (85%) en kostenoptimalisatie (84%) volgen als belangrijke doelen. Het aantrekken en ontwikkelen van de juiste talenten blijft echter een struikelblok. Vooral kennis van cloud computing (81%) en het koppelen van AI aan bedrijfseigen data (40%) ontbreekt. Daarnaast is er behoefte aan talent dat de hele organisatie kan bijscholen in AI-gebruik (39%) en de efficiënte inzet van bestaande AI-mogelijkheden (32%).

Bijna alle respondenten (99%) ervaren belemmeringen bij het in gebruik nemen van AI. De grootste knelpunten zijn gescheiden AI- en IT-teams (38%), onduidelijke zakelijke waarde of ROI (29%) en onvoldoende infrastructuur (27%). Daarnaast geeft 99% aan te maken te hebben met shadow AI: het ongeautoriseerde gebruik van AI-tools door medewerkers.

Vertrouwen in Nederlands AI-potentieel, maar complexiteit blijft

Een ruime meerderheid (93%) ziet Nederland als een wereldspeler op het gebied van AI, vergelijkbaar met landen als Zweden en Duitsland. Slechts 5% denkt dat Nederland deze positie binnen drie jaar kan bereiken. Kritische respondenten wijzen op het ontbreken van passend overheidsbeleid (57%), een gebrekkige compute-infrastructuur (43%) en onvoldoende betrokkenheid van de private sector (29%) als belemmerende factoren.

Naast AI blijft cloud een belangrijke pijler binnen de IT-strategie. Obstakels hierbij zijn onduidelijkheid over ROI (77%), een tekort aan vaardigheden (74%), zorgen over soevereiniteit (71%) en weerstand tegen verandering (70%). Voor cloudsoevereiniteit in de komende 18 maanden liggen de prioriteiten bij flexibiliteit en keuzevrijheid in IT-leveranciers (88%), naleving van regelgeving (86%) en het beveiligen van de softwaretoeleveringsketen (85%).

Nederland als koploper

Marcel Timmer, Country Director Nederland bij Red Hat: “Voor Nederlanders gaat zelfvertrouwen hand in hand met urgentie. Organisaties willen hun AI‑investeringen tegen 2026 gemiddeld met 36% verhogen en opvallend genoeg geeft 93% van de respondenten aan Nederland nu al als een wereldwijde koploper te zien op het gebied van AI – maar 98% geeft aan nog geen klantwaarde te kunnen realiseren. De stap van experimenteren naar duurzame productie hangt onder meer af van het koppelen van AI aan bedrijfsdata, de integratie met bestaande systemen en het doorbreken van de silo’s tussen AI‑ en IT‑teams. Het behouden van controle over digitale infrastructuur en data blijft hierbij fundamenteel. Het is tot slot goed om te zien dat cruciale aspecten voor concurrentievermogen bovenaan de agenda staan, zoals soevereine AI, transparantie en openheid.”

Hans Roth, Senior Vice President & General Manager EMEA bij Red Hat: “Organisaties willen meer operationele controle en weerbaarheid in hun IT, zodat ze kunnen meebewegen in deze wereld van voortdurende verstoring. Dit onderzoek laat zien dat soevereiniteit een prioriteit is voor zowel cloud- als AI-strategieën. Open source staat centraal in deze verschuiving, omdat het organisaties de transparantie en flexibiliteit biedt om snel te innoveren zonder concessies te doen op andere gebieden. Red Hat helpt ondernemingen hun keuzevrijheid te behouden over waar hun data wordt opgeslagen, hoe hun infrastructuur draait en met wie ze samenwerken. Soevereiniteit en veerkracht ontstaan uit ecosystemen en niet uit silo’s. Red Hats missie is dan ook om elk model, elke accelerator en elke cloud te faciliteren – met vertrouwen als fundament.”