Web Summit bespreekt ontwikkelingen rond AI, diversity en startups

Het was een succesvolle eerste dag in Lissabon, met 70.236 aanwezigen in de Altice Arena. Gesprekken stroomden zowel op als naast het podium. En het is niet verwonderlijk dat AI domineerde. Hier zijn slechts enkele hoogtepunten van de eerste dag van de Web Summit van dit jaar.

Wordt AI gebruikt als dekmantel om de rechten van werknemers uit te hollen?

AI vervangt niet zozeer werknemers, maar biedt werkgevers “een voorwendsel om de arbeidsomstandigheden te verslechteren van de werknemers die deze AI-systemen beheren”, zegt Meredith Whittaker, president van Signal en ethisch AI-onderzoeker.

Onder verwijzing naar bedrijven als Uber en de bredere 'klus economie' ofwel 'gig economy' zei de president van Signal dat terwijl politici en het grote publiek “afgeleid waren door de glimmende beloften van technologie”, wat er werkelijk gebeurde “de verslechtering van de werkgelegenheidsstatus over de hele wereld” was.

Als het gaat om de angst dat mensen worden vervangen door technologie, zei Meredith: “We kunnen niet over AI als een agentschap praten. AI doet dit niet”.

“We moeten op onze hoede zijn voor beweringen dat AI een magische technologie is die werknemers vervangt, want dat is niet bevestigd.”

AI zou ons kunnen bevrijden – of vernietigen

Albert Wenger, managing partner van Union Square Ventures, schetste een positieve visie op AI, met het argument dat het de mensheid zou kunnen bevrijden van onnodige arbeid in plaats van tot banenverlies te leiden – zoals we ze nu begrijpen.

De opmerkingen van Albert zullen wellicht bij alle Star Trek-fans in de oren klinken, met een oproep voor een universeel basisinkomen: “We willen geen wereld hebben waarin je absoluut moet werken om te overleven. Als we technologisch zo geavanceerd zijn, zouden we een wereld moeten creëren waarin als je voor dieren wilt zorgen of de natuur wilt herstellen, je dat kunt doen en toch kunt leven.

De gerenommeerde investeerder voegde eraan toe dat “dit het doel is van technologische vooruitgang”.

Albert wilde graag benadrukken dat debatten over AI niet mogen worden behandeld als “een voetbalwedstrijd” of “laag-sport-tribalisme”, met bijzondere opmerkingen voor Marc Andreessen: “Marc heeft moeite gehad om te zeggen: 'Build!' Bouwen! Bouwen!' Het idee dat we volledig kunnen 'permissieloos innoveren' op nog krachtigere technologie is, denk ik, onjuist”.

Regulering zal AI-innovatie onderdrukken

Als we meer upstream-beheer van AI en technologie in het algemeen willen, dan moeten we minder innovatie verwachten, aldus Andrew McAfee, hoofdonderzoeker bij MIT.

Andrew citeerde de EU AI Act, de eerste alomvattende AI-wet ter wereld, en merkte op: “Deze wet is vrij duidelijk dat er meer bestuur nodig is [maar resulteert in] meer geldbesteding, meer advocaten ingehuurd, meer ingenieurs ingehuurd en meer tijd gekost”.

“Als ik hiernaar kijk, begin ik een beetje minder enthousiast te worden over deze upstream-aanpak … ik zit in het team van ‘toestemmingloze innovatie’,” voegde de onderzoeker toe.

Andrew suggereerde dat innovatie zonder toestemming, wat neerkomt op minder in plaats van volledige vrijheid van regulering en toezicht, een basisfilosofie heeft: “Innovatie is een tamelijk onvoorspelbare, gedecentraliseerde activiteit”.

Zijn centauren de nieuwe eenhoorns?

Eenhoorns zijn zeldzaam, maar zijn ze aan het uitsterven? Het is een eeuwige vraag voor de technische wereld. Volgens Jaidev Janardana, CEO van Zopa: “de zeepbel is voorbij, en dat is waarschijnlijk een goede zaak, want hopelijk zullen beleggers kritischer zijn”.

En hoewel er in de toekomst misschien minder eenhoorns zullen zijn, ligt de focus nu op ‘centauren’. Dit zijn startups die jaarlijks meer dan 100 miljoen dollar aan inkomsten genereren en een duidelijk aangetoond pad naar winstgevendheid hebben.

Nu de economische omstandigheden minder gunstig zijn, ligt de nadruk bij de investeringen op de economie en de omzet van de eenheden – en niet op lange start- en landingsbanen en zware geldverspilling.

Drew Glover, algemeen partner van Fiat Ventures, gelooft niet dat er enig verschil is tussen deze mythische beesten. Hij zegt: “Ik geloof dat als je een centaur bent, je een eenhoorn bent. Als je 100 miljoen dollar aan inkomsten genereert, noem ik je als investeerder met veel plezier een eenhoorn”.

Drew is van mening dat dit slechts ‘momentumwoorden’ zijn en kunnen worden toegepast op elke hotshot-startup. En hoewel modewoorden zullen komen en gaan, zullen succesvolle startups investeringen blijven aantrekken. Voor oprichters kunnen hun termsheets echter een beetje anders zijn.

Als het om vrouwen in de techniek gaat, 'waar zijn de mannen?'

“Waar zijn de mannen?” vroeg Clara Chappaz, directeur van La French Tech – een overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor de ondersteuning van het Franse technologie-ecosysteem – in een uitdaging voor het publiek in een panel over vrouwen in de technologie. Het is opmerkelijk dat discussies over gelijkheidskwesties doorgaans worden gedomineerd door vrouwen, terwijl de verantwoordelijkheid om grotere gendergelijkheid te bevorderen een gedeelde verantwoordelijkheid is.

Vrouwen vertegenwoordigen minder dan 30 procent van de technologiewerkers, minder dan 20 procent van de managementfuncties en minder dan 10 procent van de oprichters. De helft van de vrouwelijke techwerkers verlaat de industrie nadat ze de leeftijd van 35 jaar hebben bereikt.

Zonder doelbewuste actie is het onwaarschijnlijk dat de situatie zal verbeteren. “Het aantal vrouwelijke VC’s is nog erger, en je hebt bijna geen vrouwelijke algemene partners”, voegde Clara eraan toe.

Er zijn 14 miljoen technologiewerkers in de wereld, met 11 miljoen mannen en drie miljoen vrouwen. Wie weet welke ideeën gemist worden door de ondervertegenwoordiging van de helft van de wereldbevolking? “Het is een kwestie van kansen en prestaties”, aldus Clara.

Er is echter nog steeds reden tot optimisme, waarbij Clara hieraan toevoegt: “Wat we in Frankrijk zien is een eerste generatie fondsen die erop uit zijn uitsluitend door vrouwen opgerichte bedrijven aan te pakken”.

Nu deze fondsen nieuwe markten aanboren met door vrouwen opgerichte startups, is het onvermijdelijk dat andere investeerders dit voorbeeld zullen volgen. Dit cascade-effect kan technologie eindelijk het genderevenwicht geven dat het nodig heeft.

Waarom kiezen oprichters voor Portugal om hun startups een kickstart te geven?

In de afgelopen tien jaar heeft Portugal een ‘startupsrevolutie’ meegemaakt, aldus António Dias Martins, CEO van Startup Portugal.

Het land is niet alleen de thuisbasis van Web Summit, maar biedt ook onderdak aan meer dan 4.000 startups, met meer dan 100 startup-incubators. Misschien ongebruikelijk is dat zeven van de vijftien grootste bedrijven in het land technologiebedrijven zijn.

“Wij geloven dat Lissabon een van de belangrijkste technologiecentra in Europa kan zijn”, zegt Gil Azevedo, uitvoerend directeur van Unicorn Factory Lisbon. Dit kan worden toegeschreven aan een universitair systeem van wereldklasse dat getalenteerde ingenieurs voortbrengt, brede overheids- en gemeentelijke steun voor technologie en een hoge levenskwaliteit.

António van startup Portugal is ook van mening dat Portugal als relatief klein land in zijn voordeel werkt. Met een kleiner ecosysteem kunnen mensen gemakkelijker verbinding maken, en alles gebeurt op ‘menselijke schaal’ – in plaats van op de voorwaarden van enorme, gezichtsloze mondiale bedrijven.

Maar wat is het volgende? Zowel António als Gil zijn van mening dat de historische banden van Portugal met Afrika en Brazilië het land tot de natuurlijke toegangspoort tot deze groeiende en bloeiende markten maken.