Inlichtingendiensten VS kopen op grote schaal data over burgers
Een voormalig geheim rapport bevestigt dat Amerikaanse inlichtingendiensten grote hoeveelheden commerciële data aankopen om het leven van burgers in kaart te brengen. Die data is in theorie anoniem, maar in praktijk nauwelijks.
Dat staat te lezen in een rapport van The Office of the Director of National Intelligence, kortweg ODNI. Het rapport dateert van januari 2022 en was geheim, maar wordt nu vrijgegeven op vraag van Amerikaans senator Ron Wyden, die wel vaker privacygerelateerde kwesties aankaart.
In dat rapport bevestigt de dienst dat verschillende inlichtingen- en spionagediensten in de VS commercieel beschikbare informatie aankopen van Amerikaanse burgers. Het gaat dan onder meer om gegevens van geconnecteerde voertuigen, van smartphones of surfgedrag, meldt Techcrunch. Het volledige rapport, met sommige delen nog gecensureerd, is hier beschikbaar.
Minder strike wetgeving dan in de EU
Het rapport zelf stelt onomwonden dat de meeste Amerikanen niet begrijpen dat die data kan gekocht worden, en dat het ook quasi onvermijdbaar is. Een belangrijke nuance daarin is dat de VS veel minder strikte wetgevingen heeft rond het verzamelen en verhandelen van data. Dat wil niet zeggen dat het onmogelijk is of niet wordt gedaan met data van Europese burgers, maar het is wel moeilijker onder meer door de GDPR (of AVG in het Nederlands).
Zo stelt het rapport ook dat sommige data ‘globaal’ is, waarna de bewuste diensten er Amerikaanse locatiedata uit filteren. In welke mate daar Europese gegevens bij betrokken zijn, en wat er met de overige data gebeurt is niet meteen duidelijk. Wel lijkt het voor de hand liggend dat wie fysiek in de VS is, op dat moment ook data genereert die kan verkocht worden.
In theorie geanonimiseerd
Welke agentschappen precies data aankopen is evenmin duidelijk. In theorie gaat het ook telkens om geanonimiseerde data. Maar meerdere studies hebben de afgelopen jaren aangetoond dat dat vaak een relatief begrip is. Locatiedata van een telefoon zonder iemands naam lijkt anoniem. Maar als dat toestel 5 dagen per week overdag in een kantoorgebouw en ‘s avonds thuis zit, dan is het niet al te complex om daar een naam op te plakken en vervolgens te weten waar die persoon nog naartoe gaat. In het verlengde daarvan toonden onderzoekers deze week nog hoe de heatmap functie van Strava het vrij makkelijk maakt om iemands huisadres te achterhalen.
In samenwerking met Data News
