Redactie - 16 april 2024

Inlichtingendiensten VS krijgen meer ruimte voor afluisteren buitenlandse communicatie

Inlichtingendiensten van de Verenigde Staten mogen (van zichzelf) opnieuw binnen- en buitenlandse communicatienetwerken en servers afluisteren zonder gerechtelijk bevel. Zelfs een amendement om Amerikanen zelf daartegen te beschermen haalde het niet.

Inlichtingendiensten VS krijgen meer ruimte voor afluisteren buitenlandse communicatie image

De goedkeuring uit de zogenaamde FISA wetgeving, de Foreign Intelligence Surveillance Act, zou op 19 april vervallen, maar wordt nu met twee jaar verlengd, schrijft The Verge. Dat is wel minder dan de vijf jaar die eerst stond gepland. Momenteel werd ze goedgekeurd in het Huis van Afgevaardigden, later deze week wordt ze ook voorgelegd aan de Amerikaanse Senaat.

Niet zonder slag of stoot

De goedkeuring ging niet zonder slag of stoot, met de nodige herwerkingen om zowel genoeg Democraten als Republikeinen mee te krijgen. Maar het komt er wel op neer dat Amerikanen (of Amerikaanse bedrijven) verplicht zijn om mee te werken aan spionage als een Amerikaanse inlichtingendienst dat wil.

Dat kan heel breed gaan. In essentie gaat het om communicatienetwerken, maar dat slaat niet alleen op de verbinding maar ook op het bewaren of verwerken van data. Ook Amerikaanse cloudproviders of andere technologiebedrijven vallen in principe dus onder de wet.

Eerder ook Europese leiders afgeluisterd

Formeel is de wet bedoeld om bijvoorbeeld de communicatie van terroristen te onderscheppen. Maar recente geschiedenis leert ons dat de VS heel flexibel met die regels omspringt. In de nasleep van het Prism-schandaal dat klokkenluider Edward Snowden in 2013 aan het licht bracht, leerden we dat de VS ook Europese regeringsleiders afluisterde, maar ook dat medewerkers van inlichtingendiensten de tools voor persoonlijke doeleinden hebben ingezet, bijvoorbeeld om bij voormalige partners of journalisten te bespioneren.

Mede daarom was er een amendement dat wel een gerechtelijk bevel vereiste voor het bespioneren van Amerikanen. Dat haalde het nipt niet.

Opmerkelijk: oud- (en mogelijk toekomstig) president Donald Trump sprak zich al uit tegen FISA. Niet om morele of inhoudelijke redenen, wel omdat de wet werd gebruikt om ook hem te onderzoeken. Dat is ook een van de redenen dat de wet nu maar twee jaar wordt verlengd. Het geeft Republikeinen de kans om de werking aan te passen mocht Trump verkozen zijn.

In samenwerking met Data News

Wil jij dagelijkse updates?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!