AP gaat privacywaarborging door gemeenten toetsen

Uit een eerder rapport van de AP in 2024 bleek dat veel gemeenten nog steeds worstelen met het goed beveiligen van de grote hoeveelheden persoonsgegevens die ze verzamelen. Om hier meer duidelijkheid over te krijgen en gerichte aanbevelingen te doen, voert de AP dit jaar steekproefsgewijs bezoeken uit. Zo kunnen de inspecteurs in de praktijk zien hoe gemeenten met privacy omgaan.

De AP benadrukt dat het niet de bedoeling is om gemeenten te bestraffen, maar juist om hen te helpen. Het uiteindelijke doel is het beschermen van de privacy en vrijheid van burgers. Tijdens de bezoeken let de AP vooral op drie belangrijke punten: of gemeenten een duidelijk en up-to-date overzicht hebben van alle gegevensverwerkingen, of ze vooraf privacyrisico’s goed inschatten, en of ze een onafhankelijke functionaris voor gegevensbescherming (FG) hebben aangesteld.

'Iedereen heeft te maken met de gemeente'

‘Iedereen heeft te maken met de gemeente. Het is het loket voor veel persoonlijke zaken in je leven’, zegt AP-vicevoorzitter Monique Verdier. ‘Denk aan het registreren van de geboorte van je kind, het overlijden van een familielid, het aanvragen van een paspoort of het verlengen van je rijbewijs.’

Gemeenten gebruiken kortom zeer veel gegevens van hun inwoners. Verdier: ‘Dan moet jij erop kunnen vertrouwen dat de gemeente uiterst zorgvuldig met jouw gegevens omgaat. De AP ziet gemeenten hier soms nog wel mee worstelen. Met de steekproef gaat de AP de komende tijd aandacht vragen voor dit onderwerp en gemeenten de goede weg op helpen. Misschien zijn zaken nog niet duidelijk genoeg, of twijfelen gemeenten aan welke dingen ze precies moeten doen. Daar kan de AP duidelijkheid verschaffen. Veel mensen kennen de AP van de boetes die we uitdelen; minder bekend is dat we veel van onze capaciteit inzetten om te helpen. Dat wordt nu hopelijk zichtbaarder.’

Na afloop deelt de AP de bevindingen met de betrokken gemeenten en publiceert ze een rapport. Hierdoor kunnen gemeenten leren van de inspecties en hun privacybeleid verbeteren, wat uiteindelijk ten goede komt aan de bescherming van persoonsgegevens van inwoners.