Kabinet heeft kritische blik op ‘Soevereine Cloud’

De brief informeert de Kamer over de standpunten die Nederland zal innemen tijdens de informele Telecomraad op 9 en 10 oktober in Horsens, waar de toekomst van het Europese digitale beleid centraal staat.

Nieuwe Wetgeving nodig tegen verslaving

Ondanks zorgen uit de digitale sector over de stapeling van EU-regels, steunt het kabinet de komst van een Digital Fairness Act (DFA). Deze nieuwe wet moet specifiek schadelijke online praktijken aanpakken, zoals dark patterns, verslavend ontwerp van digitale diensten en manipulatieve verleidingstechnieken in games.

Het kabinet is helder over de noodzaak: "De huidige regelgeving rondom handelspraktijken in games is niet altijd duidelijk en bevat geen specifiek verbod voor bepaalde manipulatieve handelspraktijken, zoals loot boxes." Mede op basis van moties in de Tweede Kamer pleit het kabinet dan ook voor een verbod op loot boxes via de DFA.

De ministers erkennen dat handhaving van bestaande regels (zoals de DSA) belangrijk is, maar menen dat de DFA nodig is om juridische hiaten op te vullen en marktfragmentatie te voorkomen, wat zowel consumenten als ondernemers duidelijkheid moet bieden.

Leeftijdsverificatie blijft zwaar middel

Het kabinet toont zich terughoudend over de algemene inzet van leeftijdsverificatie. Dit wordt gezien als een zwaar middel dat fundamentele rechten raakt en daarom alleen proportioneel is in specifieke situaties waar hoge risico's gelden én wettelijke leeftijdsgrenzen bestaan (denk aan online gokken of alcohol).

Het kabinet benadrukt zich Europees in te zetten om te voorkomen dat leeftijdsverificatie leidt tot een algemene plicht tot online identificatie, wat grote gevolgen zou hebben voor de anonimiteit en privacy van burgers. Indien de maatregel wordt ingezet, moet deze voldoen aan het hoogste niveau van beveiliging en privacybescherming.

Strengere eisen voor ‘Soevereine Cloud’

Een ander cruciaal punt is de toegenomen afhankelijkheid van niet-Europese clouddienstverleners (de 'hyperscalers'). Het kabinet uit zijn zorgen over de marketing van ‘autonome’ of ‘soevereine cloud’ proposities op Europese bodem.

Volgens de bewindslieden is er op dit moment geen uniforme definitie voor wat een soevereine cloud precies inhoudt. Dit leidt tot een reëel risico dat diensten als 'soeverein' worden aangeboden, terwijl ze onder specifieke omstandigheden tóch verplicht zijn om niet-Europese opsporingsdiensten toegang te geven tot opgeslagen data (via bijvoorbeeld Amerikaanse spionagewetgeving).

Nederland maakt zich in Brussel sterk voor het vaststellen van eenduidige Europese definities en criteria voor soevereine cloud-proposities. Dit moet afnemers de zekerheid bieden dat de dienstverlening daadwerkelijk de volledige bescherming biedt waarnaar zij op zoek zijn.

Tevens pleit Nederland voor het versterken van de handhavingsbevoegdheden van de Europese Commissie bij consumentenwetgeving, omdat de huidige structuur (waarbij enkel nationale autoriteiten sancties kunnen opleggen) in grensoverschrijdende zaken tekortschiet. Daarnaast benadrukt het kabinet het strategisch belang van nieuwe aanlandingen van onderzeese datakabels in Nederland om de digitale positie als knooppunt te behouden.