Nederlandse wetenschap staat hoog in top rond quantum computing

Dat blijkt uit de vandaag gepubliceerde De Staat van Quantum 2025, de data-update met kerncijfers van Quantum Delta NL over wetenschappelijke output, ondernemerschap, werkgelegenheid en patenten in het Nederlandse quantumecosysteem. Volgens Quantum Delta NL vraagt het vasthouden en verzilveren van deze voorsprong om stabiele, meerjarige investeringen, ook ná 2028.

Sinds 2021 versterkt Nederland via Quantum Delta NL het nationale quantumecosysteem. Rond vijf hubs, in Delft, Eindhoven, Leiden, Twente en Amsterdam, komen onderzoek, talent, ondernemerschap en maakcapaciteit samen. Met steun van het Nationaal Groeifonds positioneert Nederland zich als internationaal centrum en knooppunt voor quantumtechnologie; de huidige impuls loopt tot en met eind 2028.

Staat van quantum

De vandaag gedeelde data-update laat zien dat het ecosysteem in korte tijd in omvang en volwassenheid is toegenomen. In 2025 telden Nederlandse quantumstartups 735 banen, waarvan circa 400 in Delft; dat is ruim vier keer zoveel als in 2020. Het aantal start-ups groeide in vijf jaar naar 29 en de private investeringen namen in dezelfde periode met 1.600 procent toe, van €10 miljoen naar €160 miljoen. Ook de innovatiekracht versnelt: het aantal quantum-gerelateerde patentaanvragen steeg van 11 in 2020 naar 60 in 2025. Recente Series A-rondes bij onder meer QuantWare, Qblox, QuiX en Orange Quantum Systems onderstrepen dat internationale investeerders Nederland weten te vinden.

De eerste toepassingen dienen zich inmiddels aan. In de Rotterdamse haven draait een quantumveilige QKD-verbinding als onderdeel van een schaalbaar multi-user netwerk voor kritieke communicatie. In de zorg worden quantumsensoren ingezet voor scherper MRI-onderzoek. Daarnaast vergroten quantumwillekeurige getallen de veiligheid van mobiele telefoons. Samen laten deze voorbeelden zien dat de stap van lab naar fabriek in zicht komt.

Wereldwijde race vraagt om tempo

Tegelijkertijd is de internationale concurrentie hevig. China investeert grootschalig publiek geld; de Verenigde Staten leunen op sterke private slagkracht met technologiebedrijven als Google, IBM, Microsoft en Nvidia; en ook Europa bundelt zijn krachten. Rond 2035 kan de mondiale marktwaarde van quantumcomputers, -netwerken en -sensoren uitgroeien tot circa 97 miljard dollar volgens McKinsey. Wie nu tempo maakt, bepaalt straks toeleveringsketens, export en hoogwaardige werkgelegenheid. Om die reden pleit Quantum Delta NL voor vervolgfinanciering na 2028, zodat Nederlandse bedrijven kunnen opschalen en de voorsprong wordt verankerd in productie, export en strategische autonomie.

“We staan voor een simpele keuze: toekijken tot anderen het bepalen, of het hier bouwen met onze mensen, bedrijven en faciliteiten,” zegt Philippe Bouyer, bestuursvoorzitter van Quantum Delta NL. “De komende jaren moeten we kennis omzetten in productie, export en strategische autonomie. Dat vraagt voorspelbare, langjarige investeringen in talent, maakcapaciteit en de stap van lab naar fabriek.”

Volgens Niels Bultink, CEO van Qblox, is het potentieel groot: “Nederland heeft de kans om in de komende decennia tientallen ‘ASML-momenten’ te creëren in de quantumketen, mits kapitaal en regelgeving opschalen met de ambities.”