Staatssecretaris Heijnen: 'Geen geschikt Europees alternatief voor M365 bij Belastingdienst'

"De wereld is sinds 2021 sterk veranderd. In verband met de (geo)politieke en maatschappelijke ontwikkelingen rondom het gebruik van de cloud door overheidsorganisaties heeft de Belastingdienst gewacht met de definitieve implementatie van M365. De Belastingdienst heeft, zoals aangegeven in mijn brief van 2 oktober jl., eerst een aantal alternatieve scenario’s uitgewerkt en heeft deze zorgvuldig afgewogen. Daaruit blijkt dat er op dit moment geen alternatief bestaat op de korte of afzienbare termijn dat geschikt is voor de situatie waar de Belastingdienst zich in bevindt. In het geval dat er in de toekomst een geschikt alternatief beschikbaar komt, dan kost het nog steeds twee tot drie jaar om dit te implementeren. Dat zou betekenen dat er in de tussentijd wordt doorgewerkt in de oude omgeving met werkplekken die hier niet voor zijn ingericht. In die tijd blijft er dus sprake van productiviteitsverlies", schrijft Heijnen.

Mijn Bureau

Bij de zoektocht naar een Europees of Nederlands alternatief is onder meer gekeken naar 'Mijn Bureau', een opensource-samenwerkingsplatform voor de overheid, publieke sector en bedrijven ontwikkeld onder regie van het Rijksbrede programma Beter Samen Werken (OpenBSW). De staatssecretaris meldt dat dit platform zich momenteel nog in een 'vroege testfase' bevindt.

De uitrol van nieuwe werkplekken bij de Belastingdienst is inmiddels afgerond. Dat geldt echter niet voor de implementatie van Microsoft 365. Heijnen meldt dat vanaf 40.000 nieuwe werkplekken daarom wordt doorgewerkt in de verouderde en inefficiënte werkomgeving. "Doordat M365 nog niet is geïmplementeerd bestaan er nu inefficiënte manieren om vanaf de nieuwe werkplekken met de beperkingen van de oude werkomgevingen om te gaan. Deze workarounds resulteren in een productiviteitsverlies", meldt de staatssecretaris. Het gaat om 15 tot 30 minuten per medewerker per dag.

De staatssecretaris erkent dat de Amerikaanse CLOUD Act de Amerikaanse overheid toegang kan geven tot data van Nederlandse burgers. "De CLOUD-act maakt het mogelijk dat de Amerikaanse overheid, waaronder opsporingsdiensten, toegang krijgen tot (persoons-)gegevens van Nederlandse burgers. Gelet op de extraterritoriale werking van de CLOUD-act is toegang ook mogelijk als de data buiten de Verenigde Staten staat. Er zijn ook andere landen met dergelijke wetten en bijbehorende verplichtingen. Om eventuele risico’s hieromtrent tegen te gaan, bevat het Rijksbreed cloudbeleid 2022 en het bijbehorende implementatiekader ‘risicoafweging cloudgebruik’ onder meer de plicht om een risicoafweging te maken. Ook bevat het specifieke eisen voor omgang met persoonsgegevens en is het niet toegestaan staatsgeheim gerubriceerde gegevens in de cloud te plaatsen. Een risicoafweging kan als uitkomst hebben dat dit risico acceptabel is", aldus Heijnen.

Meer informatie is hier te vinden.