Verhoging NAVO-norm kan Nederlandse maakindustrie 41 miljard euro opleveren

Dit blijkt uit het onderzoek ‘Mobilizing the Dutch defense industry’ van PwC. De sector staat hiermee voor een enorme kans en opgave. 

Om te voldoen aan de NAVO-norm, waarbij 3,5 procent van het bbp wordt besteed aan kernuitgaven voor defensie, zullen de defensie-uitgaven in Nederland sterk stijgen: van € 22 miljard in 2025, naar zo'n € 38 miljard in 2030 en € 59 miljard in 2035. Cumulatief leidt dit tot defensie-investeringen van € 178 miljard tussen 2025 en 2030. ‘Dit ziet met name toe op de categorie materieel, met € 62 miljard de grootste post na personeel. Denk hierbij aan schepen, licht gepantserde voertuigen en drones. Daarvan komt in potentie 41 miljard euro beschikbaar voor de Nederlandse maakindustrie’, aldus Bastiaan Oomens, die als partner van PwC-Strategy& actief is voor maakbedrijven.

Verdrievoudiging van de output nodig

De output van de defensieproductiesector stond in 2023 gelijk aan ongeveer € 3,5 miljard. Volgens de berekeningen van PwC is verdrievoudiging van de output nodig om het nationale potentieel van € 41 miljard tot 2030 aan te boren. ‘Dit vraagt om professionalisering, uitbreiding en optimalisatie bij de bedrijven die nu al aan defensie leveren. Zij kunnen de vraag echter niet alleen aan. In het onderzoek hebben we ruim drieduizend Nederlandse productiebedrijven geïdentificeerd die een rol kunnen spelen in het realiseren van deze enorme investeringen. Daarbij geldt dat elk bedrijf met een gespecialiseerde defensie-oplossing straks aan zowel binnenlandse als buitenlandse Original Equipment Manufacturers (OEMs) kan gaan leveren.’ Dit biedt volgens Oomens grote mogelijkheden voor de hoogwaardige Nederlandse maakindustrie en voor het langdurig verdienvermogen van Nederland. De analyse laat zien dat Nederlandse bedrijven met name sterk zijn in metaalbewerking, geavanceerde materialen (zoals composieten en plastics) en sensortechnologie. Tegelijkertijd is Nederland nog ondervertegenwoordigd in domeinen als motoronderdelen en aandrijftechniek, radar- en sonarsystemen en micro-elektronica. ‘Zonder gerichte investeringen en strategische samenwerkingen om deze geavanceerde capaciteiten te ontwikkelen, zullen waardevolle kansen in binnen- en buitenland onbenut blijven’, concludeert Oomens. 

Allianties en regionale initiatieven als groeimotor

De 3.400 Nederlandse maakbedrijven met potentieel relevante capaciteiten voor de defensiemarkt, bestaan voornamelijk uit MKB-bedrijven in de regio's Noord-Brabant, Zuid-Holland en Gelderland. Zij zijn grotendeels nog niet actief in de defensieketen. Een logische volgende stap voor deze bedrijven is volgens Oomens het aangaan van samenwerkingen. ‘Daar zijn we in Nederland goed in, neem de samenwerkingsinitiatieven in de Brainport en in de regio Twente bijvoorbeeld. Als bedrijven in allianties hun capaciteiten afstemmen op de vraag van defensie, kunnen zij gezamenlijk een aantrekkelijke toeleverancier worden. We hopen dat ons rapport bedrijven, investeerders en de overheid helpt bij het benutten van deze kans. Zodat we met elkaar kunnen borgen dat de investeringen door de verhoogde NAVO-norm, worden besteed op een manier waar Nederland ook economisch de vruchten van plukt.’